BEBEKLERDE SARILIK


Yenidoğan bebekte gözün beyaz kısımlarının (sklera) ve cildin sararmasına sarılık denir. Zamanında doğan bebeklerin % 50’sinde sarılık görülür. Düşük doğum ağırlıklı ve özellikle ilk günlerde iyi ememeyen bebeklerde bu oran daha yüksektir. Sarılık önce gözlerden ve yüzden başlar, sonra gövdeye, daha sonra da kol ve bacaklara iner. İyileşirken de önce kol ve bacaklardan sarılık kaybolmaya başlar, en son yüzden ve gözlerden kaybolur.

Yenidoğan bebekte sarılık kan uyuşmazlığı ya da doğuştan metabolik bir hastalık gibi önemli bir nedene bağlı olabileceği gibi fizyolojik, yani tamamen zararsız ve geçici de olabilir. Fizyolojik (normal) sarılık hayatın ilk gününde görülmez, 2. ya da 3. gün ortaya çıkar ve genellikle birinci haftanın sonunda geçer. Bilirübin miktarı çok yükselmediği için sarılık yüz ve gövdede sınırlı kalır, kol ve bacaklara yayılmaz. Yine de alışkın olmayan bir göz sarılığın yayılım yerleri konusunda yanılabileceği için kanda bilirübin miktarı tayini daha güvenilir bir yöntemdir.

Yetersiz anne sütü alımına bağlı sarılık da genellikle fizyolojik sarılık gibi başlar, ama daha şiddetli seyredebilir ve ağırlık ve su kaybıyla birlikte gider.

Doğumdan 4-7 gün sonra başlayan diğer bir sarılık tipi ise anne sütü sarılığıdır. Burada az beslenme söz konusu değildir, bebek iyi gelişmiş ve sağlıklıdır. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte 3 ila 12 hafta içinde kendiliğinden geçer. Anne sütünün kesilmesi kesinlikle önerilmez, aksine anneye bebeğini sık sık emzirmesi önerilir.

Yukarıda sayılan nedenlerle oluşan sarılık zararsız ve kendiliğinden geçen bir durum olsa da  Rh/ ABO uyuşmazlığı, hipotiroidi, doğuştan metabolik hastalıklar, hepatit (karaciğer enfeksiyonu) gibi nedenlere bağlı da sarılık gelişebilir ve bu durumlarda bebeğe hemen müdahele etmek gerekebilir. Bu nedenle aşağıdaki durumlarda vakit kaybetmeden bir doktora başvurmak gerekir:

  • Sarılık ilk 24 saatte ortaya çıktıysa
  • Bebek koyu sarı veya portakal renginde görünüyorsa, kol ve bacaklar da sarıysa
  • Sarılık süresi 2 haftayı aşmışsa
  • Bebekte susuzluk belirtileri varsa
  • Bebek hasta ve halsiz görünüyorsa
  • Yeterli ememiyor ve kilo alamıyorsa
  • İdrar miktarı ya da kaka yapışında azalma varsa
  • Kaka rengi akolik dediğimiz beyaz renk almışsa ya da idrar rengi koyulaşmışsa
  • Bebeğin ateşi varsa